یادداشت فرهیخت: به قلم عبدالرضا زرگری | اگر دقت کنیم می بینیم که تقریباً در 90 درصد دیدارهای میهمانان خارجی با مسئولان و مقامات آستان قدس رضوی، متأسفانه یکی از ساده ترین و پیش پا افتاده ترین آداب تشریفاتی و مرسوم در عرف دیپلماتیک یعنی قراردادن پرچم کشور میهمان بر روی میز رعایت نمی شود؟! هرچند این مسأله شاید به خودی خود، به نظر برخی از خوانندگان محترم، غیر مهم جلوه کند، اما فراموش نکنیم که به تعبیر اندیشه مندان، انسان های بزرگ را باید از رفتار جزئی شان شناخت.

کما این که حضرت امام خمینی (ره) در طول اقامت شان در پاریس، همه وقت، مسافت نسبتاً طولانی را طی می کردند تا از محل خط عابر پیاده به آن سوی خیابان بروند و رعایت همین جزئیاتی به اصطلاح پیش پا افتاده از سبک زندگی حضرت امام بود که امام را در چشم اهالی «نوفل لوشاتو»، به عنوان یک شخصیت علمی ممتاز و رجل سیاسی برجسته شناساند!

تازه ترین مصداق برای عدم رعایت این تشریفات متعارف در عرف دیپلماسی، در جریان سفر اخیر دکتر «امجد حمید المظفر» رایزن فرهنگی سفارت جمهوری اسلامی عراق در تهران به مشهد و دیدار با مقامات علمی و فرهنگی و دانشگاهی آستان قدس در مرداد ماه 99 اتفاق افتاد که متأسفانه شاهد بودیم در چند دیدار صورت گرفته، پرچم عراق بر روی میز قرار داده نشده بود که شایسته بود از باب احترام به یک میهمان و شخصیت علمی و مقام مسئول مسلمان رعایت می شد!

البته حقیر در طرح گرافیکی که برای درج در وبگاه «نگارخانه ی فرهیخت» وابسته به تارنمای اندیشکده ی بین المللی فرهیخت طراحی کردم و در انتهای این پست نیز درج کردم، این پرچم را به پاس احترام به میهمان غیر ایرانی مان بر روی تصویر قرار دادم، اما کاش دوستان روابط عمومی و بین الملل آستان قدس رضوی نیز چنین دقتی را به خرج می دادند و از قرار دادن یک پرچم رومیزی ساده بر روی میز دریغ نمی کردند!

کما این که وقتی مسئولان کشور ما به هر کشوری از جمله سوریه یا عراق و حتی به اعتاب مقدسه آستان قدس حسینی و یا آستان قدس علوی سفر می کنند و تصاویر آن را در رسانه ها مشاهده می کنیم، ما نیز چنین توقعی را داریم که به رسم حسن میزبانی و احترام، طرف میزبان نیز چنین تکریمی را اعمال کند.

به عنوان مثال، در سفر اخیر دکتر محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ی کشورمان به عراق (تیر ماه 1399) و دیدار و ملاقات با برخی از مقامات عالی رتبه ی این کشور، این بحث در فضای مجازی منتشر و اتفاقاً در شبکه های اجتماعی بسیار داغ شد که چرا در این دیدارها پرچم جمهوری اسلامی ایران در کنار پرچم عراق وجود نداشت؟!

هر چند در مبحث «تشریفات متعارف دیپلماتیک» چنین گفته می شود گذاشتن پرچم کشور میهمان فقط در دیدار همتایان ضرورت دارد و در دیدار با مقامات بالاتر یا شخصیت ‌های غیر رسمی، وجود پرچم کشور مهمان الزامی ندارد و مرسوم هم نیست، اما اصطلاحاً برای خراسانی ها، یادآوری این دو نکته، مهم ضروری به نظر می رسد:

1. فراموش نکنیم تمامی آموزه هایی که از سوی فرهنگ بیگانه به نام «علم» به سوی سایر کشورها القا و سرازیر می شود، به فرمایش مقام معظم رهبری، بعضاً «شبه علم» ی بیش نیستند و لذا بسیاری از این قواعد مرسوم که در حوزه های مختلف، مستند و محک قرار می گیرند، در واقع همان دست نوشته های موروثی از شبه علم های مغرب زمینی است که چون «وحی منزل» نیست، پس الزامی هم ندارد که مو به مو تمام آن چه که فرهنگ بیگانه توصیه و دیکته می کند، از سوی مسئولان امر و متفکران در کشورهای اسلامی نیز اعمال شود.

حال در موضوع بحث مان، دوستان فعال در حوزه ی روابط عمومی و ارتباطات خارجی در هر دستگاه و نهاد و ارگانی در استان و شهر حتی مؤثران اقتصادی در شش هزار واحد خصوصی، شایسته است آن دسته از آداب تشریفات متعارف در عرف دیپلماتیک که با فرهنگ ایرانی - اسلامی ما مطابقت صددرصدی دارد را انجام و سایر موارد مغایر با این شاخص را، یا حذف نموده و یا کم اهمیت بشمارند و حتی مواردی را بیشتر از عرف معمول، انجام دهند که به خودی خود، این امر نه تنها نقص و عیبی نیست، بلکه امری مستحسن و پسندیده نیز به شمار می رود.

به عنوان مثال، مگر نه این است که معمولاً مقامات کشورهای اسلامی در مجالسی که بر سر میز ضیافت ناهار یا شام، مسکرات و نوشیدنی های غیر حلال وجود دارد، حضور پیدا نمی کنند و برای مسئولان رسمی کشور ما، حضور در چنین ضیافت هایی مطلقاً جایز نیست؟یا در سطحی دیگر، مگر مواردی چون رعایت حجاب و پوشش اسلامی خصوصاً برای بانوان خاصه در مسابقات ورزشی بین المللی و علی التخصیص هنگام دریافت جوایز بر روی سکو و به طور مشخص و متعارف، هنگام دست دادن با جنس مخالف، مگر رعایت و ملاحظه نمی شود؟!

پس به قرینه ی مقابل، هم چنان که مثلاً موضوع دست دادن با جنس مخالف به راحتی توسط برگزیدگان المیپادهای علمی و مسابقات ورزشی و... حذف می شود و طرف مقابل هم با علم به این که این اقدام، در راستای عمل به یک تکلیف دینی و مطابق با یک قانون شرعی صورت می گیرد، هیچ گاه آن را توهین به خود قلمداد نمی کند، پس به راحتی می توان بسیاری از این خرده تشریفات غیر الزام آور را در بحث مناسبات دیپلماتیک رعایت نکرد و یا بسیاری از آن ها را بیشتر از حد و اندازه ی متعارف انجام داد.

2. نکته ی دوم و بلکه مهمتر آن که فراموش نکنیم میهمانان کلان شهر مشهد، میهمان پایتخت معنوی ایران اسلامی و ام القرای جهان تشیع، میهمان شهر و استان منسوب به امام مهربانی ها، حضرت امام علی ابن موسی الرضا علیه آلاف التحیه و الثناء هستند و در بحث تکریم و احترام زائر، همان گونه که خود آن حضرت، نهایت احترام و تکریم را در حق زوار خود انجام داده و خدام خود را به طرق مختلف به تکریم حداکثری زوارشان توصیه فرمودند، پس تمامی مسئولان بخش های دولتی و خصوصی که میهمان داخلی و یا غیر ایرانی را به این شهر و استان دعوت می کنند، قطعاً می بایست در تأسی از آن امام همام، چنین رویه ای را در پیش گیرند و بلکه اگر آن میهمان خاص، نماینده ی یک ملت و یا یک دولت خارجی باشد، بی شک می بایست حجم و گستره ی این تکریم و احترام متناسب و مضاعف هم باشد.

ناگفته پیداست اگر این میهمان، مسلمان، نماینده ی یک دولت و ملت و به طور اخص، یک عالم دینی و یا یک شخصیت برجسته علمی و چهره ی ماندگار فرهنگی و اجتماعی و... باشد، به مصداق فرمایش رسول گرامی اسلام (ص) که «حرمت مؤمن از کعبه بالاتر است»، بدیهی است این تکریم و اکرام ضیوف الرضا می بایست مضاعف و متناسب با جایگاه و شخصیت آن میهمان مورد توجه و اکرام ویژه قرار گیرد.

کوتاه سخن، آن چه در پی گفتن آن بودیم، در همین چند پاراگراف خلاصه می شود که چه اشکالی دارد و بلکه شایسته و مرضی خاطر حضرت امام رضا (علیه السلام) است که دوستان اندیشه ورز و خردگرا در حوزه ی بین الملل آستان قدس رضوی، هر گاه بحث استقبال و ملاقات یک میهمان غیر ایرانی با مقامات آستان قدس رضوی در رده های مختلف پیش می آید، با خود این گونه بگویند هرچند فرهنگ بیگانه، چنین توصیه دارد که به عنوان مثال، چون جایگاه ملاقات کننده، پایین تر سطح مقام ملاقات شونده هست، پس ضرورت ندارد یا مرسوم هم نیست که مثلاً پرچم کشورش بر روی میز قرار گیرد، یا متعارف نیست که میهمان پس از خروج از خودرو در پارکینگ یا از مقابل درب آسانسور استقبال شود، اما نهاد ما چون منسوب به امام مهربانی هاست که از پدر مهربان تر و از برادر شفیق تر است، پس این سطح از احترام و تشریفات را محض رضای خدا و رضایت خاطر ولی خدا قائل می شویم.

مثال دیگر آن که همگان می دانیم طبق پروتکل های متعارف و بسته به سطح مقام و جایگاه رسمی میهمان، مرسوم است هنگام ملاقات، در سطح عادی، میهمان را از جلوی درب اتاق میزبان استقبال کرد و در سطح بالاتر، برخی را از جلوی درب آسان بر ساختمان (آسانسور) و روشن است که در سطح عالی، برای مسئولان عالی رتبه، این استقبال می بایست از پای پلکان پرواز در فرودگاه صورت گیرد.

حال، روی دوم سخن ما این است که چه اشکالی دارد دوستان فعال در امور بین الملل آستان قدس رضوی با خود این گونه بگویند چون این میهمان، هرچند شخصیت سیاسی و اصطلاحاً چهره نیست، اما چون منسوب به مثلاً عتبه ی مقدسه ی علوی است یا از فلان سازمان و نهاد اسلامی در فلان کشور اسلامی و حتی غیر اسلامی به مشهد الرضا سفر کرده است، پس ما نیز در تأسی از «اسوه ی حسنه» و به احترام شریعت نبوی و با نگاه سیره ی علوی و از منظر عطوفت رضوی، وفق پروتکل های مرسوم عمل نکرده، بلکه برای تکریم و تعظیم بیشتر میهمان، یک قدم جلوتر از آن چه که عرف معمول در تشریفات بین الملل می گوید، انجام می دهیم!

موضوع علی الظاهر ساده ای که نه تنها، نقص و نقض رسوم به شمار نمی رود، بلکه چون اغلب میهمانان از این آداب دیپلماتیک مطلع هستند، با مشاهده ی اعمال سطحی بالاتر از تشریفات متعارف، هم بسیار خرسند شده و هم این که لطف میزبان را هیچ گاه فراموش نخواهند کرد!

اجازه بدهید خاطره ی کوتاهی را در همین زمینه نقل کنم و آن این که خود این حقیر به عنوان نفر اول هماهنگ کننده ی آخرین سفر شهردار وقت مشهد به کشور دوست پاکستان (این ایرانی ترین همسایه ی شرقی) و ایالت پنجاب و کلان شهر لاهور (تابستان سال 1388)، طی 13 روز اقامت در آن کشور به عینه شاهد بودم دوستان پاکستانی در فرمانداری لاهور، همان سطح تشریفات و پروتکل هایی را برای این سفر 9 روزه مقرر کردند که عیناً برای سفر چند ماه قبل استاندار وقت خراسان رضوی اجرا شده بود و جالب آن که هر دو سطح تشریفات در حد شهردار و استاندار هم نبود، بلکه در سطح سفر معاون اول رئیس جمهوری یک کشور دیگر به استان و شهرشان بود!

 اتفاق خوشایندی که به اعتراف نه تنها مقامات عالی رتبه ی این دو هیئت بلکه تمامی اعضای پرشمار هیئت همراه، حتی با گذشت سالها از آن تاریخ، هیچ گاه از ذهن و فکر آنان بیرون نرفته و هنوز هم با نگاه شایسته ی تقدیر و احترام از این دو سفر یاد می کنند!

سخن کوتاه، هرچند بحث رعایت یا عدم رعایت یک امر متعارف و ساده و معمول در تشریفات بین الملل، بهانه ای برای طرح موضوعی مهمتر و محوری تر شد، اما به امید روزی که مصداق این آیه ی شریفه ی قرآن کریم: «فبشر عباد الذین یستمعون القول فیتبعون احسنه» (بشارت بده به بندگانی که اقوال گوناگون را می شوند، اما بهترین آنها را تبعیت می کنند)، ما نیز در استان و شهر منسوب به عالم آل محمد(ص)، هر مبحثی را که در هر حوزه ای خاصه در مقوله ی مرتبط با سخن ما یعنی «توسعه ی روابط خارجی و مناسبات دیپلماتیک» شنیدیم یا خواندیم، پس از اندکی تأمل، با آموزه های دینی و فرهنگ غنی ایرانی - اسلامی خود مطابقت داده و سپس با جرأت و جسارت و با لحاظ شاخص عطوفت حداکثری اسلامی و برادری و میهمان نوازی، مد نظر قرار دهیم؛ ان شاءالله الرحمن

یادداشت فرهیخت: به قلم محمد منصف پور| به راستی نمی دانیم به چه دلیل، ساده ترین آداب عرف بین المللی و رفتار تشریفات دیپلماتیک در دیدارها و ملاقات ها با میهمانان غیر ایرانی در مشهد توسط مسئولان روابط عمومی ها و امور بین الملل دستگاه های اجرایی، نهادها و مؤسسات دولتی و خصوصی متأسفانه رعایت نمی شود! 

خاصه اگر رعایت این مهم، توسط سازمان هایی که خود فعال رسانه ای اند و با رسانه ها و افکار عمومی در داخل و خارج از کشور سر و کار دارند و رکن چهارم دموکراسی به شمار می آیند، مورد غفلت قرار گیرد! 

دیروز چهارشنبه 24 بهمن 97، شاهد حضور هیئتی بلندپایه از مقامات شبکه رسانه ای رادیو و تلویزیونی معراج افغانستان در مشهد و دیدار و گفتگو با قائم مقام مدیرکل صدا و سیمای خراسان رضوی بودیم.

اما همچون برخی از دیدارها و ملاقات های اخیر مسئولان استانی با میهمانان غیر ایرانی، این بار نیز متأسفانه ساده ترین و متعارف ترین آداب در تشریفات بین الملل که همانا استقرار یک پرچم رومیزی از کشور میهمان در کنار پرچم میزبان باشد، رعایت نشده بود.

همچنین این که هیچ یک از مقامات طرف میزبان، در صدر میز گفتگو یا حتی متمایل به آن نیز ننشیند تا احترام متقابل در دیداری پایاپای، حفظ و حراست گردد! 

البته این سریال تکراری، گویا قرار نیست در این استان و شهر پایانی داشته باشد چون چندی پیش، چنین غفلتی را از سوی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی شاهد بودیم، 

سپس در کتابخانه ی آستان قدس رضوی در دیدار با مقامات پاکستانی و امروزه هم در دیدار سلجوقی قائم مقام صدا و سیمای خراسان رضوی با مسئولان رادیو و تلویزیونی جمهوری اسلامی افغانستان شاهدیم که هم پرچم کشور میهمان وجود ندارد و هم این که یکی از مقامات میزبان، متمایل به صدر میز نشسته است! 

در صورتی که اگر ایشان، نفر اول طرف میزبان هستند، می بایست صندلی خود را در وسط هیئت ایرانی قرار می دادند نه نزدیک به صدر میز!

تکرار این رویداد ناخوشایند و بسیار متعارف و ساده در استان، ما را به این نگاه و سئوال می رساند که شاید از نگاه برخی مسئولان، رعایت این آداب متعارف در رفتار با میهمانان غیر ایرانی خصوصاً میهمانانی از کشورهای همسایه ی شرقی مانند افغانستان، پاکستان و... چندان مهم و ضروری نباشد، 

اما پاسخ به چند سئوال ساده، این ابهامات را روشن تر می سازد.

1. اگر به جای این میهمانان معزز از کشور جمهوری اسلامی افغانستان یا پاکستان و ...، قرار به حضور مقاماتی از رادیو و تلویزیون یکی از کشورهای اروپایی مانند آلمان، فرانسه و...  می بود، الحق و الانصاف باز هم مسئولان ذیربط در صدا و سیمای استانی، رعایت این آداب متعارف تشریفات بین المللی را چنین ساده انگارانه می پنداشتند؟ قطعاً خیر... چون سر تیم تشریفات این هیئت، قبل از حضور میهمانان در سالن ملاقات، خود شخصاً حضور می یافت و در صورتی که پرچم کشور میهمان کنار پرچم کشور میزبان وجود نداشته نباشد، چه بسا ملاقات را تا تهیه و استقرار پرچم به تعویق بیندازد یا این که بخواهد پرچم کشور میزبان نیز از محل نشست خارج شود که در هر دو صورت، چنین رفتاری، اصلاً زیبنده و شایسته نیست!

2. فراموش نکنیم که در هر صورت، از این نشست ها و گفتگوها، عکس و فیلم تهیه شده و در رسانه های کشور میزبان و میهمان منتشر می شود! رسانه هایی که امروزه در 85 میلیون گوشی هوشمند در دست 81 میلیون هموطن ایرانی به سرعت و سهولت سرک می کشند، مضافاً این تصاویر به همان سرعت و سهولت در کشورهای دیگر بویژه در کشور میهمان دست به دست می شود! آن موقع مخاطبانی که این تصاویر را با پی نوشت های مطلعین در ذیل آن می بینند، از این رفتار غیر متعارف مسئولان شهر امام مهربانی ها و عطوفت و رحمت و رأفت، آیا گلایه مند نمی شوند؟ 

آیا اگر رفتارهای مشابهی را از سوی کشورهای میزبان در برابر هیئت های ایرانی شاهد باشیم، آیا خود ما به عنوان یک ایرانی پس از مشاهده ی تصاویر آن در رسانه ها، آزرده خاطر و گلایه مند نمی شویم؟!3. به راستی چه ارتباط معقول و توازن همگنی میان کثرت و بزرگی ادعاهای مقامات مسئول در حوزه های مختلف بویژه در عرصه های دیپلماسی عمومی، مذهبی، شهری، فرهنگی، اجتماعی و ... در مشهد هست که مشهد را از سویی «کلان شهری جهانی» می خوانیم و از سوی دیگر، «بزرگترین کلان شهر مذهبی جهان» بر می شمریم! 

از سویی «پایتخت فرهنگی جهان اسلام» لقبش می دهیم تا قرار است تا سال 2029 نیز میزبان شایسته ای برای این عنوان پر طمطراق باشد و از سوی دیگر «قطب اول جهان تشیع» می گوییم!  اما حقیقتاً چرا در مواجهه با هیئت های غیر ایرانی که اکثراً از جهان اسلام به پابوسی آستان ملک پاسبان حضرت امام ابالحسن الرضا علیه السلام مشرف می شوند و باید نهایت احترام و ادب را به نمایندگی از سوی مجاوران آن امام رئوف نسبت به زائران ایرانی و غیر ایرانی اش به عمل آورد، اما رعایت ساده ترین، پیش پا افتاده ترین و معمولی ترین رفتار متعارف در تشریفات بین المللی برایمان اینقدر سخت و سنگین است؟!

4. اگر این ملاقات ها و دیدارهای دیپلماتیک، در شهر دیگری رخ می داد که وزارت امور خارجه ی کشورمان در آن شهر، دفتر نمایندگی نیز نمی داشت، چه بسا می توانستیم به خود بقبولانیم که این اتفاقات همه حاصل غفلت، نبود نظارت یا عدم آشنایی کافی مسئولان و متصدیان امر با این آداب متعارف بین المللی است، اما مادامی که بیش از سی سال، دفتر نمایندگی شمال و شرق وزارت امور خارجه در مشهد مستقر بوده و طبق قوانین و دستورالعمل های پذیرفته شده در عرف همه ی کشورها، همیشه یکی از کارشناسان وزارت امور خارجه ی کشور میزبان در جلسات هیئت های میهمان حضور دارد و علاوه بر حضور و مشارکت فعال در گفتگوها، به سایر امور مرتبط با هیئت مانند رعایت اصول احترام متقابل بویژه آداب و تشریفات دیپلماتیک، نظارت می کند، چگونه می شود که این امور ساده و بدیهی در پایتخت فرهنگی جهان اسلام! به سادگی و به تسامح و تساهل، به حاشیه رانده شده و این گونه مورد بی توجهی قرار می گیرد؟

5. باعث شرمندگی است که این بحث تکراری و ملال آلود را با این سئوال و این پیشنهاد پایان می بریم مادامی که پرچم رومیزی کشورهای همسایه و پر میهمان، در اکثر هتل های مشهد حتی هتل آپارتمان ها به وفور دیده می شود و در مقابل رزرواسیون هتل ها و پیشخوان آنها مقابل چشم قرار گرفته، مضافاً فروشگاه های بسیاری در سطح شهر وجود دارند که اقلام فرهنگی از جمله پرچم های بزرگ و کوچک کشورها را در معرض فروش قرار داده اند و چه بسا عنقریب شاهد فروش آنها در سوپرمارکت های بزرگ شهر و در بخش لوازم التحریرها هم باشیم و حتی از طریق اینترنت هم می توان آنها را سفارش داد و خرید و تحویل گرفت، پس چرا تهیه ی چند پرچم رومیزی ساده و ارزان و در دسترس، در این شهر همچون اجرای یک پروژه رخ می نمایاند؟! 

هرچند به عنوان آخرین راه و در حالت فورس ماژور و اضطرار، می توان طرح دو پرچم ایران و کشور میهمان را از طریق یک دستگاه چاپگر رنگی بر روی کاغذ A4 منتشر و هر دو را پس از برش، به صورت مجزا، با یک اندازه و به یک شکل و هیئتی واحد اما موزون و زیبا بر روی پایه های پرچم رومیزی که به وفور در ادارات و سازمان ها وجود دارد، تعبیه و مستقر کرد و  بر روی میز قرار داد!

و اما سخن پایانی، حال که مسئولان ذیربط خصوصاً در روابط عمومی ها و امور بین الملل ادارات و نهادها و مؤسسات دولتی و خصوصی در مشهد، بارها و بارها از رعایت این ادب ساده در عرف تشریفات بین المللی غفلت کرده و شانه خالی می کنند، به نظر می رسد با تذکر و درخواست اهالی اندیشه و قلم و رسانه و  دغدغه داران توسعه ی روابط خارجی مشهد، حل نشود و علی الظاهر این دوستان منتظرند تا نفر اول این استان یعنی شخص استاندار، طی دستورالعمل یا بخشنامه ای، رعایت چنین مهمی را تعیین تکلیف و گوشزد کند که هرچند چنین انتظار و توقعی دور از شأنیت عالی ترین مقام دولت در استان است، اما گویا چاره ای جز این مکاتبه و درخواست و رسانه ای کردن آن، برایمان باقی نمانده که دیگر خود ما نیز از تکرار این تذکار، خسته شده ایم!

تریبون آزاد فرهیخت: تلاشهای شما درخور تقدیر است. فعالیتی را سامان می دهید که هیچ نهاد و ارگان و حتی بخش خصوصی غیر دولتی آن را انجام نداده و حتی در استانی دیگر مشابه ندارد، اما یک نکته راهبردی برای اینکه زحماتتان به بار بنشیند. 

ببینید نگاه مسئولان دولتی در این استان و حتی کارفرمایان شش هزار واحد صنعتی بخش خصوصی به موضوع گسترش روابط بین الملل در عرصه کاری و حیطه وظایفشان در شهر مشهد و استان خراسان رضوی متأسفانه تبدیل به یک بحث تشریفاتی شده ، گویی اگر هیچ قدمی برای توسعه روابط خارجی مجموعه تحت مدیریت خود برندارند، هیچ اتفاقی نمی افتد و چرخ مدیریت آنها یا چرخ کارخانه آنها همچنان می چرخد.

یا نهایتاً یک وب سایتی به زبان انگلیسی ایجاد کردند، دیگر شاخ ارتباطات بین المللی را شکستند و دیگر تمام! بستر تعاملات بین المللی آنان دیگر فراهم هست! در حالیکه کاملاً در اشتباه اند!

برای امثال بنده که پژوهشگر حوزه مطالعات روابط بین الملل هستم و دارای تألیفات متعدد هستم، این نکته بسیار واضح و روشن هست که عصر حاضر، قرن ارتباطات، تعاملات فرامرزی، خلاقیت حداکثری و انعطاف مؤثر است و خواه یا ناخواه به زودی آندسته از نهادها سازمانها شرکتها و کسب و کارهایی که چاره ای نکنند و به فکر گسترش روابط خارجی مؤثر خود با دیگران و یا برنامه ریزی و توسعه بازاریابی بین المللی خصوصا یافتن شرکای اقتصادی مطمئن از سایر کشورها بویژه کشورهای همسایه و اصطلاحاً همسود نباشند، 

در نتیجه دولتی ها به زودی از گردونه دیپلماسی عمومی و خصوصی ها از حیطه دیپلماسی اقتصادی و رقابت های فشرده بازار کسب و کار حذف می شوند و یکی پس از دیگری بازارهای خود را از دست خواهند داد، 

کما این که سالها پیش بسیاری از بازارهای کشورهای مشترک المنافع که پیشتر در غرق محصولات ایرانی بود، به راحتی از دست دادیم و امروزه هم اگر بی توجهی کنیم، بازارهایی همچون عراق را هم از دست خواهیم داد! 

دنیای امروز به خاطر رشد محیر العقول فناوری های نوین بویژه تکنولوژی های ارتباطی، عصر "انتشار اطلاعات" است و نه "حبس اطلاعات". 

سپاسگزارم.

تریبون آزاد فرهیخت: بزرگترین ساختار و تشکیلات بین المللی را در استان و شهر ما آستان قدس رضوی دارد و بسیار جای تأسف است که حتی ساده ترین آداب و رفتار بین الملل و تشریفات روابط خارجی میان آنها با میهمانان و هیئت های خارجی رعایت نمی شود. 

در سایت شما عکس زیبا و بزرگی را در صفحه اول قرار دادید از سفر هیئتی فرهنگی از کشور پاکستان شریک استراتژیکی و همسایه راهبردی شرقی کشور اما خیلی ناراحت کننده هست که سه پرچم روی میز قرار داده شده اما یک کدام از آنها متعلق به پرچم پاکستان نیست؟! 

حتی در اطراف این سالن، پرچم های ایستاده زیادی از آستان قدس و ایران هست اما دریغ از یک پرچم از این کشور؟! یعنی تهیه یک پرچم رومیزی از این کشورهایی که بیشترین حجم دیدارها و ملاقاتها را با مشهد دارند، اینقدر سخت هست که این اصول پذیرفته شده بین المللی به سادگی زیرپا گذاشته شده و رعایت نمی شود! 

حتی در مقاله ای خواندم که اگر پرچمی از کشور میهمان در دسترس نیست، حتی نباید پرچم کشور میزبان به تنهایی در داخل سالن یا روی میز قرار گیرد چون این یک نوع بی حرمتی و بلکه توهین به میهمان خارجی به حساب می آید. 

جالب آنکه اتفاقا در لابلای نظرات همین سایت شما خواندم که هتل ها که نه بلکه هتل آپارتمان های مشهد حواسشان به این مسئله هست که پرچم این کشورها را جلوی پیشخوان و رزرواسیون هتل خود قرار بدهند اما آستان قدس رضوی به این عظمت، چطور می شود فراموش می کند؟! 

خواهشمندم این مسئله مهم را گوشزد فرمایید تا در دیدارهای بین المللی بعدی رعایت کنند.

یادداشت فرهیخت: وقتی بدیهی ترین اصول تشریفات روابط دیپلماتیک در دیدارهای مدیران استان و شهر با سفرا و میهمانان خارجی به فراموشی سپرده می شود.

به قلم عبدالرضا زرگری | عدم رعایت مطلوب اصول تشریفات روابط دیپلماتیک در دیدارهای مدیران دستگاه های اجرایی شهر و استان با مقامات عالی رتبه سیاسی و اجتماعی کشورها بویژه با سفرا و دیپلمات های ارشد سفارتخانه های خارجی، مشکلی است کهنه و دیرینه که گویا قرار نیست به این زودی ها، از چهره ی روابط خارجی بزرگترین کلان شهر مذهبی جهان و پایتخت فرهنگی جهان اسلام زدوده شود و متأسفانه هر از چند گاهی به صور مختلف رخ می نمایاند!

شاید به همین دلیل هم باشد که در دیدار اخیر «قاسم تقی زاده خامسی» شهردار مشهد با «جواد ظریف» وزیر امور خارجه ی کشورمان، یکی از مهمترین مطالبات وی این بود که «وزارت خارجه به استاندارد سازی پذیرایی از مهمانان خارجی کمک کند!

انتشار دو فیلم گزارشی کوتاه از ملاقات اخیر دو مقام مسئول بلندپایه ی سیاسی دو کشور خارجی با «ابوالفضل مکرمی فر» مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان خبرگزاری تسنیم - یکی دیدار «محمت کورتولوش آیکان» سرکنسول جمهوری ترکیه در مشهد (اول مهر ماه جاری) و دومی دیدار «آوازبیک عبدالرزاق اف» سفیر تام الاختیار جمهوری قرقیزستان در ایران (هشتم مهرماه 97) - که هر دو در در مشهد و در محل این اداره کل برگزار شد، فرصت و بهانه ای را ایجاد کرد تا به واکاوی این نقیصه بپردازیم.

همین ابتدا به عنوان خادمی که به فضل الهی، قریب به یک دهه در حال رصد و پایش و پویش مناسبات بین المللی و - به اصطلاح امروزی - مونیتورینگ روابط خارجی این کلان شهر بوده و هم اکنون در حال تدوین و نگارش «نخستین دانشنامه ی بین المللی مشهد» هست، باید این دو واقعیت مرتبط با موضوع بحث را همین ابتدا متذکر شوم تا صدق قول و حسن فعل نگارنده از خاطر دور نماند: 

نخست آن که از جق نگذریم، از زمان سکان داری «ابوالفضل مکرمی فر» به عنوان متولی اول گردشگری مهم ترین استان زائرپذیر و توریست محور «خراسان رضوی»، رشد کمی و شتاب کیفی فعالیت های بین المللی، برنامه های توسعه ای در روابط و مناسبات خارجی حوزه ی گردشگری با جهان پیرامون بویژه با کشورهای همسایه ی خاصه همسایگان شرقی، به طرز محسوس و اثرگذاری ارتقا یافته، به گونه ای که با یک جهش فعالیتی در این عرصه مواجه هستیم.

شتابی که محصول نگاه آینده نگر و ژرف این مدیر کهنه کار خراسانی، با تجربه و متعهد و حاصل ارادت قلبی و عملی وی و همکاران ساعی ایشان به ساحت قدسی حضرت امام رضا علیه السلام است!

دوم، تواضع زبانزد در کنار شخصیت علمی برجسته، توانمندی مدیریتی و سوابق درخشان اجرایی ایشان است که این جسارت مثبت را به اطرافیان دلسوز و رفقای قدیمی می دهد تا بدون ملاحظات غیر ضروری، به واکاوی مشکلات مبتلی به استان در حوزه های مختلف پرداخته، تا جایی که اگر مستند و مصداقی هم برای اثبات حرف های حق و نقدهای بجا لازم باشد، به شرط صداقت و به حکم «دیکته ی نانوشته غلط هم ندارد»، از این حوزه مثالی بیاورند که به راستی، چنین خلق و خویی شایسته ی تقدیر است.

به اصل سخن خود برگردیم با این یادآوری که:

1. هرچند بهانه ی طرح این موضوع را، دو فیلم کوتاه و مرتبط با حوزه ی گردشگری به دستمان داد، اما اصطلاحاً «به در می گوییم تا دیوار بشنود»؛ مسئولانی که در بخش های مختلف استان و شهر و حتی مؤثران اقتصادی فعال در بخش خصوصی و مرتبطان با زوار غیر ایرانی آستان ملک پاسبان رضوی هر هفته و چه بسا هر روز، به نحوی از انحاء با این میهمانان خارجی روبرو هستند.

2. روشن است که این نقدها، فقط متکی بر شواهد موجود در این دو فیلم اخیر نیست، بلکه بخش قدیمی آن، برگرفته از مشاهدات عینی خود نگارنده در دوران تصدی دو مسئولیت مرتبط با توسعه ی روابط خارجی در سطح استان و شهر در مقاطعی از دهه ی گذشته است و بخش جدید آن، منتزع از نقل قول ها و مطالعه ی رویدادها و مشاهده ی تصاویر و فیلم هایی است که جسته و گریخته در فضای اینترنت چه در بستر وب و چه در بستر شبکه های اجتماعی منتشر و دست به دست می شود.

امید که در ملاقات های آتی مسئولان استانی و شهری با میهمانان غیرایرانی خاصه با سفرای خارجی مقیم، شاهد تکرار این رخدادهای ناخوشایند در عرصه ی تشریفات دیپلماتیک نباشیم و از خاطر نبریم که: 

«تشریفات، بخش مهمی از روابط دیپلماتیک است نه بخش زائد آن»، تشریفاتی که در آداب و رفتار بین المللی مسئولان استانی و شهری مشهد مقدس با زوار خارجی مضجع رضوی، اهمیت مضاعفی می یابد:

1- اکنون در پی آن نیستیم بدانیم جایگاه اداری و رتبه ی استخدامی یک سفیر در کشور متبوع خود، هم طراز چه لایه و سطح مدیریتی است که بسته به نوع قوانین حاکم بر دولت ها، متفاوت است؛ اما آن چه که مسلم است، همین مقام دیپلماتیک - که در کشور خود، همطراز با فرماندار یک ایالت، یا یک شهردار، یا یک سناتور و یا دست کم یک معاون وزیر است - همین که پا به محل کشور محل مأموریت خود می گذارد، دیگر صرفاً، یک مقام عالی و منسوب از سوی کشور متبوع خود نیست، بلکه دیگر «نماینده ی یک ملت بزرگ» و یک «دولت مستقر» به شمار می رود!

بنابراین، هنگام دیدارها، هر مقام مسئول در کشور ما بویژه در شهرستان ها، باید از بعد باطنی، خود را در معرض دیدار با یک ملت و یک دولت ببیند و نه یک شخص و از بعد ظاهری، چنین تصور کند که توفیق ملاقات با مقام مسئولی در حد و قواره ی یک وزیر عالی رتبه یا مشاور رئیس جمهور و یا دست کم یک معاون وزیر و یک استاندار را پیدا کرده است!

کما این که وفق قوانین استخدامی کشور ما، سفرای ایران در سایر کشورها، از نظر رتبه ی اداری، هم طراز معاونان وزرا و یا استانداران دیده شده اند!

 حال با این توصیف ها، سئوال ما از متولی اول گردشگری استان و یا دوستان ذی نقش در روابط عمومی و بین الملل سازمان مذکور این است که اگر شخص «استاندار خراسان رضوی» یا حتی یکی از معاونان ایشان، میهمان آن اداره کل بود، آیا در صدر میز، یک تک صندلی قرار داده و همان را هم به شخص مدیرکل اختصاص می دادید؟!

آیا صندلی شخص استاندار یا معاون وی را در سمت چپ مدیرکل جانمایی کرده و از همه بدتر، میان مدیرکل و استاندار، شخص دیگری را می نشاندید؟! قطعاً خیر!

اما این اتفاقات به وضوح در فیلم دوم مشاهده می شود و باز افسوس که همین بی تدبیری در امر آداب و رفتار بین المللی به شکلی دیگر، در دیدار مشابه چند روز پیش مدیرکل با «محمت کورتولوش آیکان» سرکنسول جمهوری ترکیه در مشهد (که باید وی را دست کم همطراز با معاون استاندار دانست) مجدداً شاهدیم.

 فرصت را مغتنم شمرده، پیشنهاد می کنیم در مواقعی که با کثرت جمعیت میهمان یا میزبان و کمبود فضا مواجه هستیم و رأس میز U نیز باید مورد استفاده قرار گیرد، شایسته است نفر اول میزبان در صدر میز نشسته، اما نفر اول هیئت میهمان را در کنار خود و در سمت راست قرار دهد و باقی میهمانان خارجی را در کنار وی مستقر سازد؛ کما این که اخیراً شاهد بودیم «غلامحسین شافعی» رییس اتاق بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی کشور در میزبانی از آقای الحمدانی - مقام همپایه ی خود در عراق - و هیئت همراه در مشهد، این گونه عمل کرد.

2- قرار دادن پرچم دو کشور بر روی میز مذاکره و گفتگو، یکی از متداول ترین و سهل ترین آداب تشریفات دیپلماتیک در عرف بین الملل است که نشانه ی احترام میزبان به کشور میهمان تلقی می شود!

اقدام ساده ای که در هر دوی این دیدارها و بلکه بسیاری از ملاقات های دیپلماتیک گذشته، متأسفانه به راحتی از چشم ها می افتد. پرچم ساده ای که بر روی پیشخوان اکثر هتل های حتی سه ستاره ی مشهد به چشم می خورد، اما در جایی که باید باشد، متأسفانه نیست!

 3- یکی از مهمترین وظایف مدیر تشریفات یک سازمان در این دیدارها - حتی فراتر از تهیه و چاپ اطلاعات کشور میهمان و رزومه ی اجرایی و بیوگرافی میهمانان خارجی - کسب اطلاع دقیق از چگونگی املا و تلفظ صحیح اسامی دو طرف و نیز سمت دقیق اعضای شرکت کننده در نشست، از صدر تا ذیل (حتی مترجم) به زبان های فارسی و انگلیسی (و در صورت امکان به زبان کشور میهمان) است. فهرستی که در پوشه های دو طرف قرار داده شده و از قبل بر روی میز قرار می گیرد.

 اگر این اقدام اولویت دار، ساده انگارانه به کناری گذاشته شود - مثلاً در چگونگی تلفظ اسامی، اعراب و هجاها و علائم لازم قرار داده نشود و یا مثلاً مقابل سمت شهردار، نوشته نشود که در کشور میهمان، سمت شهردار بالاتر از سمت استاندار در کشور ماست - نه تنها طرفین نخواهند توانست حتی اسامی یکدیگر را به درستی تلفظ کنند، بلکه اطلاع دقیق از عناوین و سطح و جایگاه طرف مقابل، پیدا نکرده و قاعدتاً به درک مشترکی از هم نخواهند رسید.

 همین مسأله ی علی الظاهر ساده، خصوصاً هنگام مصاحبه و گفتگوی رؤسای دو هیئت با رسانه ها، بسیار آزار دهنده است، تا جایی که بارها شاهد بودم به جای ده بار استفاده از عنوان «آقای سفیر»، کاش می شد طرف ایرانی، دست کم پنج بار آن، از اسم واقعی خود میهمان استفاده می کرد که اتفاقاً برای خود میهمان دلپذیرتر است.

جالب تر آن که برخی از رسانه های استانی، هنگام بازتاب اخبار میهمانان و مقامات خارجی، به دلیل سخت بودن نحوه ی تلفظ و نگارش اسامی، کلاً عطایش را به لقایش بخشیده و از درج یا بیان اسامی رؤسای هیئت های خارجی خودداری کرده اند. رفتاری غیر اصولی و غیر حرفه ای که اصلاً زیبنده ی هیچ کشور میزبانی نیست!

شاهد این مدعا، اتفاقاً همین دو سه روز گذشته بروز کرد که اگر یک نسخه ی از این فهرست، در اختیار خبرنگاران و مدیران رسانه ها و مطبوعات حاضر در نشست اخیر «رایزن اقتصادی سفارت اتریش در تهران» با فعالان اقتصادی استان در محل اتاق بازرگانی قرار می گرفت، قطعاً خبرنگار حاضر در نشست، اشتباهاً از عنوان «سفیر» برای «رایزن اقتصادی» استفاده نمی کرد! اشتباهی که حتی تاکنون در وبگاه استانی این خبرگزاری معروف همچنان وجود دارد!

البته به قصد اصلاح، از طریق «بخش ارتباط با ما» در نسخه ی جدید وبگاه آن خبرگزاری، چندین بار اقدام شد که چون همان صفحه نیز دچار نقص فنی بود، متأسفانه این پیام ارسال نگردید!

حال با این توضیح، نه تنها پوشه ای حاوی آن اطلاعات کوتاه اما مفید بر روی میز دو طرف دیده نمی شد تا هم به روند مذاکرات و مفاهمه ها کمک نماید و هم نیازی به تبادل ویزیت کارت آن هم در انتهای دیدار نباشد، بلکه از استقرار یک اتیکیت مثلثی رومیزی ساده در مقابل صندلی افراد هم غفلت شده بود.

اقدام علی الظاهر غیر ضروری که مفید فایده برای همه است، حتی تیم تصویربرداران و عکاسان رسانه ها که با یک نگاه ساده، متوجه خواهند شد شخص اول و دوم طرف میهمان چه کسی است!

هرچند در نگاه اول، این مسأله، شاید تشریفاتی زائد تلقی شود، اما هنگامی اهمیت آن را در می یابیم که یکی از عکاسان خبری، در تأیید این مسأله از اشتباه فاحش خود در یکی از دیدارها اینگونه می گفت که شخص سفیر را با نفر دیگری اشتباه گرفته و چون آن شخص، نشان پرچم کشور متبوع را بر روی کت خود الصاق کرده بود، گمان می کردم که او سفیر است و لذا تمام عکس های من با محوریت او گرفته شده، نه شخص اول هیئت!

و متأسفانه همین اقدام به ظاهر ساده، نه تنها در این دیدار، بلکه در دیدار قبلی یعنی نشست مشترک با سرکنسول جمهوری ترکیه نیز صورت نگرفته است.

4. اگر اعضای هیئت میهمان، سه نفر است، شایسته نیست که در طرف میزبان، هشت نفر بنشینند! و اگر بنا به ضرورت مهمی ایجاب می کند شخص دیگری به جمع اضافه شود، بهتر است ابتدا از رئیس هیئت میهمان هماهنگی صورت گرفته و حتی پس از اتمام بحث مرتبط با حوزه ی کاری وی، مطلوب آن است که نشست را ترک کند تا در ادامه ی نشست، شاهد اتفاق ناگواری که در جلسه ی مذاکره با طرف قرقیزستانی رخ داد، نباشیم.

همچنان که در فیلم به وضوح مشخص است، طرف میهمان سه نفر و در طرف میزبان هم سه نفر نشسته اند  - که روش صحیح هم همین است - اما اشکال اساسی زمانی آغاز می شود که به مرور زمان، رفت و آمدها و شمار افراد طرف میزبان آن قدر زیاد می شود که نفر سوم هیئت قرقیزستانی، عملاً از حاشیه ی میز مذاکره دور شده و به خارج آن می افتد که اصلاً زیبنده نیست!

تأسف بارتر آن که یکی از تازه واردین، اشتباهاً در سمت میز میهمان می نشیند و اشتباه دوم آن که مابین شخص سفیر و مدیرکل قرار می گیرد که خطایی غیرحرفه ای و برخوردی غیرمؤدبانه به شمار می رود.

5. اتفاقی که باعث می شود کمی از بار این انتقادات، متوجه ی دفتر نمایندگی وزارت امور خارجه در شمال شرق کشور مستقر در مشهد مقدس باشد؛ 

این که بر اساس اصول متعارف میان دولت ها، همیشه یک نفر به نمایندگی از طرف وزارت امور خارجه ی کشور میزبان در این گونه نشست ها حضور دارد تا علاوه بر نظارت بر حسن اجرای گفتگوها و اطلاع از توافقات و...، مراقب رعایت آداب تشریفات و رفتار دیپلماتیک منطبق با عرف بین الملل بوده تا در سایه ی آن، احترام و شئونات طرفین حفظ و حراست گردد؛ 

خصوصاً اگر میهمان یا میهمانان خارجی، از اعضای سفارت خانه های خارجی مقیم و دیپلمات های عالی رتبه باشند که این موضوع اهمیت دوچندانی می یابد.

حال اگر فرض کنیم دوستان و همکاران رسانه ای ما در روابط عمومی و بین الملل اداره کل گردشگری استان نسبت به این مباحث تشریفاتی کم اطلاع بوده و یا غفلت کرده اند، اما نماینده ی دفتر شمال شرق وزارت امور خارجه در مشهد چطور؟!

چرا این مباحث مهم را این دیپلمات محترم حاضر در جلسه - که اتفاقاً در هر دو نشست اخیر، حضور داشته اند - متذکر نشده اند تا دست کم در دیدار دوم، تکرار نشود؟!

6. هنگامی که یک شخصیت بلندپایه ی خارجی، ضرورت دیدار با یک مقام استانی را به دفتر نمایندگی وزارت امور خارجه در مشهد گوشزد یا پیشنهاد می کند، هم اصول انسانی، اخلاق اسلامی و ادب میزبانی و هم آداب تشریفات روابط دیپلماتیک حکم می کند که این مدیر استانی و معاونان وی باشند که به دیدار مقام مافوق خارجی می روند نه بالعکس!

به عنوان مثال، اگر این مقام بلندپایه، سفیر یک کشور خارجی است، قاعدتاً این مدیران استانی هستند که باید در محل کنسولگری کشور میهمان و یا هر مکانی که وی پیشنهاد می دهد، با وی ملاقات کنند.

طبیعتاً اگر کشور میهمان در مشهد دوست داشتنی، فاقد سرکنسولگری است، بهتر است یکی از سالن های مخصوص ملاقات در هتل محل اقامت سفیر، بدین منظور رزرو شده و آداب میزبانی و تشریفات با نظارت خاص در این فضا اعمال و این ملاقات به شکل مطلوب برگزار شود.

بدیهی است در صورت اصرار و یا اظهار علاقه ی خود میهمان به انجام این دیدار در محل کار میزبان، وجه مطلوب آن است اگر فضای فیزیکی مناسب وجود ندارد - کما این که در خصوص اداره کل گردشگری استان چنین به نظر می رسد - صادقانه این مسأله طرح و پیشنهاد شود تا ملاقات مذکور در فضایی مانند هتل محل اقامت یا فضای در خور شأن و مناسب دیگری در نزدیکی محل اقامت سفیر برگزار گردد.

در این صورت، اولاً این گونه ملاقات های مهم، در اتاق کوچکی مانند آن چیزی که در فیلم دیده می شود، برگزار نخواهد شد؛ اتاقی که رفت و آمد در آن برای طرفین و یا عکاسان و تصویربرداران رسانه ها و حتی تیم پذیرایی کننده سخت است و ثانیاً، هیچ گاه تیم تشریفات یک هتل، از قراردادن یک بطری آب نوشیدنی کوچک به همراه لیوان و یا چند برگ دستمال کاغذی و یک سبد گل طبیعی فراموش نمی کند! همچنین تیم پذیرایی کننده، به آن شکلی که در فیلم شاهد هستیم، پذیرایی نخواهد کرد!

و کلام آخر، چون در ام القرای جهان اسلام و در یکی از اقطاب اول جهان تشیع، آداب میزبانی اسلامی و ایرانی را نسبت به تمامی میهمانان غیر ایرانی این کلان شهر مذهبی اعمال می کنیم، از این بابت، بسیار خاطر جمعیم که هر شهروند خراسانی و هر مجاور این آستان ملکوتی اعم از مسئول و غیر مسئول، اولاً اکرام نمام میهمانان داخلی و خارجی این دیار مهرورزی را، وظیفه ی شرعی و ملی خود دانسته و بلکه تکریم میهمان امام مهربانی ها را مساوی و معادل تکریم خود امام علی ابن موسی الرضا علیه السلام بر می شمرد؛ 

و لذا فارغ از هر تعلق و وابستگی جغرافیایی یا رنگ پوست و زبان و لهجه ای و حتی گرایش دینی و مذهبی، نهایت سعی را برای جلب رضایت قلبی میهمان این قطعه ای از بهشت به نحو احسن انجام می دهد.

بنابراین، به استناد همین روحیه ی نهادینه شده در طول قرن ها میزبانی زوار داخلی و خارجی حریم رضوی، اندک تردیدی نداریم که همین نگاه در اشلی متفاوت تر - بویژه نسبت به سفرایی که به حکم وظایف خود و با هدف گسترش دیپلماسی عمومی و تحکیم مناسبات و روابط همه جانبه بویژه فرهنگی و اقتصادی، به مشهد مقدس سفر می کنند - وجود دارد.

و لذا هیچ گاه این سئوال بی مبنا و این دسته بندی بی منطق در ذهن هیچ یک از ما خطور نمی کند که این مقام مسئول، نمایندگی کدام کشور و کدام ملت را بر عهده دارد؟ آیا کشوری است پهناور و ثروتمند از قاره ی سبز یا کشوری است فقیر و کوچک از قاره ی سیاه؟ 

ملک و ولایتی است در قلمرو جهان سوم یا ملکت و مملکتی است از مغرب زمین؟ که اگر غیر این است، شایستگی عنوان «خادم بین المللی زوار غیر ایرانی حضرت امام رضا(ع)» را به ثمنی بخس از کف داده ایم!

چنین مباد!

تریبون آزاد فرهیخت: بهمن حسین‌پور معاون مراسم و تشریفات دفتر رئیس‌جمهوری درباره برگزاری نشست سران کشورهای ایران، روسیه و ترکیه اخیرا طی مصاحبه ای گفتند که ابتدا قرار نبوده این اجلاس در تهران باشه، لذا یه هیئت ۷ نفره از تشریفات و روابط عمومی و حراست و... رو برای بررسی اماکن به کیش و اصفهان و شیراز و محمودآباد و مشهد فرستادند و...

وقت‌شناسی در عرصه بین‌المللی و تنظیم وقت شخصی از ساعت به دقیقه، تقویت هوش هیجانی و کنترل آن، دارا بودن حجاب فرهنگی، حقایق اینترنت و آداب مکالمات محرمانه، سفارش‌نامه‌های الکترونیکی، ارتباطات در عصر دیجیتال و آداب ارتباطات در عصر دیجیتال، مدل شایستگی و ... توسط مدرس مجرب این دوره آموزشی در قالب اسلاید آموزشی ارایه شد....

افراد برگزیده در سال‌های 95 و 96 به عنوان فعالان متخصص در حوزه زبان‌های خارجی و ارتباطات بین‌المللی به کمک مدیریت شهری مشهد خواهند آمد. رییس اداره روابط خارجی شهرداری مشهد گفت: 50 متخصص زبان‌های خارجی و تشریفات بین‌المللی تا پایان دی‌ماه سال جاری انتخاب شده و در حوزه‌های مدیریت شهری آموزش خواهند دید. به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی شهرداری مشهد، حسین کشیری با بیان این مطلب افزود: در مرحله اول انتشار فراخوان به منظور جذب فارغ‌التحصیلان رشته‌های زبان‌انگلیسی، عربی، فرانسه و روسی تعداد 300 نفر ثبت‌نام کردند که تا پایان دی‌ماه سال جاری با همکاری نمایندگی وزارت امور خارجه و مدیران گروه‌های زبان‌های خارجی دانشگاه‌های مشهد و سایر نهادهای مرتبط از این تعداد 50 نفر انتخاب خواهند شد. وی افزود: افراد انتخاب شده به گروه‌های مختلف کاری تقسیم می‌شوند و دوره‌های آموزشی را در حوزه مسایل شهری، تشریفاتی و ارتباطات بین‌المللی خواهند گذراند. رییس اداره روابط خارجی شهرداری مشهد با تاکید بر داوطلبانه بودن فعالیت افراد برگزیده بیان کرد: برگزیدگان فعالیت خود را به صورت داوطلبانه انجام می‌دهند و این امر به کسب تجربه برای آنان نیز کمک خواهد نمود...